
XXX Kwesta na Rzecz Ratowania Zabytkowych Nagrobków
W tym roku Kwesta na Rzecz Ratowania Zabytkowych Nagrobków na Starym i Nowym Cmentarzu w dnu 1 listopada odbyła się już po raz trzydziesty. Tradycyjnie wziął w niej udział Burmistrz Miasta Zakopane Leszek Dorula wraz z Zastępcami Agnieszką Nowak-Gąsienicą i Tomaszem Filarem. Z okazji jubileuszu Burmistrz złożył podziękowania za ratowanie zabytkowych nagrobków i organizację kwesty Agacie Nowakowskiej-Wolak, prezes Towarzystwa Opieki nad Zabytkami. W kweście brali udział także zakopiańscy Radni oraz przedstawiciele instytucji i organizacji pozarządowych.
Znane nam już są wyniki XXX jubileuszowej KWESTY ZADUSZKOWEJ!
Tym razem padł absolutny rekord: na obu cmentarzach zebrano 25 892,87 zł, w tym na Starym Cmentarzu 7.542,05zl, a na Nowym 18.350,82 oraz 25,10 Euro.
Za życzliwość i wyjątkową w tym roku hojność Darczyńców z serca dziękujemy!
Organizatorzy KWESTY z Towarzystwa Opieki nad Zabytkami /Oddział Podhalanski
Kwesta zainicjowana została w 1992 roku przez ówczesną I Miejską Konserwator Zabytków – Agnieszkę Grzegorczyk-Sikorską. W pierwszych kwestach dyżurowali harcerze z ZHR, a następnie organizację akcji przejęło Towarzystwo Muzeum Tatrzańskiego reaktywowane w 1993 r. Po niemal 20 latach od 2012 roku organizacją Kwesty i większości prac konserwatorskich, a także pielęgnacyjnych nad opuszczonymi mogiłami i nagrobkami nieposiadającymi swoich opiekunów prawnych na Pęksowym Brzyzku zajmuje się Towarzystwo Opieki nad Zabytkami. Na Nowym Cmentarzu niemal co roku z funduszy Kwesty odnawiane są średnio 1-3 podobne nagrobki. Wszystko to dzieje się oczywiście za zgodą właściciela i Zarządu obu cmentarzy - Parafii Najświętszej Rodziny oraz za pozwoleniem Miejskiego Konserwatora Zabytków w Zakopanem. Przez 30 lat z funduszy zbieranych podczas Kwest odnowiono ok. 200 zabytkowych nagrobków z kamienia, drewna i metalu (wiele z nich dwukrotnie), a regularnie dbano i pielęgnowano ok. 50 opuszczonych mogił w tym ok. 20 osób zasłużonych dla kultury Zakopanego i Polski. Dyżury na rokrocznych Kwestach pełnią honorowo: włodarze miasta, radni miejscy i powiatowi, przedstawiciele instytucji kultury i organizacji społecznych oraz znanych, starych rodów góralskich.
EFEKTY PRAC KONSERWATORSKICH Z FUNDUSZY XXIX KWESTY ZADUSZKOWEJ
W czasie zeszłorocznej Kwesty XXIX Kwesty Rzecz Ratowania Zabytkowych Nagrobków i Nowym Cmentarzu w Zakopanem zebrano 22.417, 09 zł + ok. 60 zł w walucie obcej.
Za te fundusze udało się wykonać prace pielęgnacyjne i konserwatorskie. Przed sezonem turystycznym, na wiosnę przeprowadzono systematyczną pielęgnację ok. 50 grobów na Starym Cmentarzu. Zajmowano się grobami ok. 20 luminarzy naszej kultury i ok. 30 opuszczonymi mogiłami niemających opiekunów prawnych. O te groby pięknie zadbała Regina Świerk. Dokończono też prace konserwatorskie rozpoczęte w zeszłym roku przy 3 kamiennych nagrobkach Anieli Semków, Heleny Majewskiej, ks. Michała Maćkowskiego oraz 3 bezimiennych grobach z symbolami krzyża na piaskowcowym cokole. Prace wykonała Regina-Mrowca Kenar.
We wrześniu i październiku udało się przeprowadzić odnowę 9 nagrobków na Starym Cmentarzu, w tym: 3 krzyży w żelaznych ogrodzeniach, mogiły hrabiostwa Marii i Mieczysława z Kierdeyów Wielhorskich, Władysława Bronowskiego z Litwy oraz nieznanej osoby (obok) oraz 6 nagrobków kamiennych: Arthura Grosse, Ignacego Jaxa Jasińskiego, Michaliny Schaiter, Stanisława Bąkowskiego i Stanisława Drewnowskiego oraz Olgierda Januszkiewicza-Lubicza (dokończenie prac). Dodatkowo, interwencyjnie uzupełniono i osadzono na metalowej konstrukcji i stopach fundamentowych 2 drewniane krzyże: Alfreda Terleckiego oraz Antoniego i Rudolfa Krzyżaków, złamane niedawno z powodu zbutwienia nasady. Ostatnio też, w myśl zasady profilaktyki konserwatorskiej dokonano pielęgnacji 5 granitowych tumb: Jana Glabisza, Konstancji z Maćkiewiczów Mierzejewskiej, Janka Terleina, Maryi Kiedrzyńskiej i Jana Vaedke. Zadbaliśmy też o groby odnawiane w latach poprzednich, m.in.: Tadeusza Raczyńskiego, Konstancji Julii z Kierskich Kłosowskiej, Michała Kappa i Teofila Sokalskiego. Prace te wykonały: firma ODNOWA – Konserwacja Zabytków we współpracy z firmą Marka Marcisza oraz Regina Mrowca-Kenar, Ida Skowrońska – Mazurek i Elżbieta Chodurska z Towarzystwa Opieki nad Zabytkami. Uzupełnienia stolarskie wykonał Andrzej Bukowski z Zespołu Szkół Budowlanych, a brakujące kwiatony do żelaznego ogrodzenia hrabiostwa Wielhorskich - Stanisław Byrcyn.
źródło: TOnZ
(AKS)