Burmistrz Miasta Zakopane przypomina o obowiązku wymiany pieców bezklasowych - „kopciuchów” i możliwości podłączenia się do sieci gazowej,geotermalnej lub montażu pompy ciepła. To jedno z rozwiązań w zwalczaniu smogu oraz poprawy stanu jakości powietrza. Działanie realizowane jest w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014 – 2020: Regionalna polityka energetyczna, działanie 4.4 Redukcja emisji zanieczyszczeń do powietrza, poddziałanie 4.4.2 Obniżenie poziomu niskiej emisji – SPR w ramach – w zakresie zmiany systemu ogrzewania opartego na paliwie stałym na ogrzewanie niskoemisyjne oraz sposobu jej rozliczenia i sposobu kontroli realizacji zadania.
Zgodnie z zapisami przyjętej w 2017 r. Uchwały Sejmiku Województwa Małopolskiego z dnia 23 styczna 2017 r. w sprawie wprowadzenia na obszarze województwa małopolskiego ograniczeń i zakazów w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw, czyli tzw. uchwały antysmogowej, na terenie województwa małopolskiego obowiązują następujące ograniczenia:
- do końca 2022 r. konieczna jest wymiana bezklasowych kotłów na węgiel lub drewno, które nie spełniają żadnych norm emisyjnych, tzw. kopciuchów,
- do końca 2026 r. należy wymienić kotły, które spełniają tylko podstawowe wymagania emisyjne, czyli posiadają klasę 3 lub klasę 4 według normy PN-EN 303-5:2012,
- kocioł klasy 5 według normy PN-EN 303-5:2012 zainstalowany przed 1 lipca 2017 roku, można użytkować bezterminowo.
Zakopane oferuje dofinansowanie dla wszystkich, którzy wyrażą chęć wymiany starego pieca. Z dotacji skorzystać może każdy właściciel domu jedno - i wielorodzinnego w Gminie Miasto Zakopane. Kocioł węglowy można będzie wymienić na wymiennik geotermalny, kocioł gazowy, pompę ciepła. Kwoty dofinansowań wynoszą do 14 tys. zł. Wniosek o dotację należy złożyć w Urzędzie Miasta Zakopane.
Wymiana kotłów węglowych na ekologiczne źródła ciepła stanowi jedną z podstaw w dbaniu
o czyste powietrze. Istnieje kilka różnych rozwiązań, które pomogą w ekologicznym ogrzaniu domu. Energia geotermalna jest źródłem o nieograniczonej dostępności. Pochodzi ze skał oraz wody z wnętrza Ziemi. Jest więc powszechnie dostępna, niewyczerpalna i odnawialna. Ogrzewanie gazowe natomiast cechuje się niskimi kosztami eksploatacji w porównaniu
np. z ogrzewaniem elektrycznym. Podczas jego spalania nie powstają produkty takie jak pył czy sadza, dzięki czemu jest to kolejne ekologiczne źródło w Zakopanem. Z kolei pompa ciepła zużywa niewiele energii elektrycznej, a także nie spala żadnego paliwa kopalnego.
Wymiana „kopciuchów” stała się jedną z głównych misji miasta w walce o lepszy stan powietrza.
W przydomowych kotłowniach niestety często spalane są niskiej jakości drewno, węgiel, a nawet materiały do tego nieprzeznaczone. W połączeniu z przestarzałą technologią pieca, finalnie do atmosfery przedostaje się ogromna ilość pyłów i substancji rakotwórczych. Powoduje to m.in. smog, który szkodliwie wpływa na zdrowie człowieka. Zanieczyszczenia powietrza są przyczyną wielu zgonów, dlatego ważne jest zminimalizowanie emisji spalin do atmosfery m.in. poprzez wymianę kotłów węglowych w gospodarstwach domowych. Należy pamiętać, że do końca 2022 r. zastąpienie kotłów bezklasowych ekologicznymi źródłami ciepła w ramach uchwały antysmogowej jest dla mieszkańców całej Małopolski obowiązkiem.
Zanieczyszczenia, które dostają się do atmosfery przez spalanie niskiej jakości paliw, mają bardzo duży wpływ na zdrowie. Według badań WHO, zanieczyszczenia powietrza znacznie podwyższają ryzyko wystąpienia nowotworów, np. raka płuc, jamy ustnej, gardła i krtani, przełyku czy nerek. Wytwarzany przez nieekologiczne piece smog może prowadzić do przewlekłych chorób układu oddechowego. By zadbać o swoje zdrowie, należy wprowadzać zmiany, które pozwolą oddychać dobrej jakości powietrzem.
Redukcja emisji CO2 i poprawa stanu jakości powietrza z każdym rokiem przynosi większe efekty. Od 2018 roku zredukowano 24 ton pyłu PM2,5 i 60 ton pyłu PM10. Optymistycznie przedstawia się również ilość dwutlenku węgla w powietrzu - CO2 udało się obniżyć o 14 tysięcy ton. To pokazuje, jak skuteczny jest program i jak ważne jest jego kontynuowanie.
Jednocześnie miasto Zakopane przypomina o obowiązku wypełnienia deklaracji do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków. Każdy budynek, który posiada źródło ciepła lub spalania paliw do 1 MW należy zgłosić do 30 czerwca 2022 r. wypełniając odpowiednią deklarację w formie elektronicznej przez Internet na stronie https://www.gunb.gov.pl/strona/centralna-ewidencja-emisyjnosci-budynkow lub tradycyjnej, którą należy złożyć osobiście w Urzędzie Miasta.
Od 31 maja w Urzędzie Miasta Zakopane będą odbywać się “Dni otwarte dla czystego powietrza w Zakopanem”, podczas których będzie można dowiedzieć się więcej
o założeniach programu 4.4.2, dotacjach i ekologicznych źródłach ciepłaorazna miejscu wypełnić deklarację.Akcja potrwa do 10 czerwca.
Dodatkowo, w ramach programu 4.4.2 odnośnie do obniżenia poziomu niskiej emisji, miasto rozpoczyna akcję wyjścia do mieszkańców. Do domów Zakopiańczyków zapukają edukatorzy, którzy przedstawią możliwości skorzystania z programu dotacji do zmiany źródła ogrzewania, udzielą informacji, jak skorzystać z dofinansowania oraz będą zachęcać do dbania o czyste powietrze. Wizyty odbywać się będą wyłącznie w celach informacyjno-edukacyjnych. Wyznaczeni pracownicy będą posiadali identyfikatory Urzędu Miasta. W razie jakichkolwiek wątpliwości należy skontaktować się z Wydziałem Ochrony Środowiska UMZ, nr telefonu 182020497 lub 182020424. Edukatorzy nie pobierają żadnych opłat od mieszkańców.
(WK)