Depozyt z czasu II wojny światowej wróci do rodziny odnalezionej w Zakopanem
Kampania #StolenMemory została zainicjowana w 2016 roku przez Arolsen Archives (Międzynarodowe Centrum Badań Prześladowań Nazistowskich) po to, aby odnaleźć rodziny byłych więźniów obozów koncentracyjnych i przekazać im przedmioty osobiste przechowywane w archiwum w Bad Arolsen.
Przedmioty te były odbierane ofiarom w momencie uwięzienia w niemieckich nazistowskich obozach koncentracyjnych. Przesyłano je z obozu do obozu - w ślad za więźniami.
W zasobach Arolsen Archives znajduje się obecnie około 2,5 tys. kopert z takimi rzeczami. Od początku kampanii udało się zwrócić już blisko 800 przedmiotów. Wśród zachowanych przedmiotów są obrączki ślubne, zegarki, różańce, długopisy czy portfele ze zdjęciami. Pamiątki te bardzo często stają się punktem wyjścia do odtworzenia historii ofiar nazistowskich prześladowań i przywracania pamięci o ich tragicznych losach.
Ostatnia pamiątka
Karolina Sitek z d. Barcik urodziła się 20 maja 1907 r. w Zakopanem jako córka Jana i Justyny. Z zachowanych dokumentów było wiadomo, że w trakcie wojny mieszkała w Katowicach, gdzie pracowała jako krawcowa.
12 kwietnia 1944 r. została wywieziona do obozu koncentracyjnego Ravensbrück - otrzymała numer 34503 i została uznana za więźnia politycznego. W chwili zatrzymania miała przy sobie pierścionek z czerwonym kamieniem.31 sierpnia 1944 r. przeniesiono ją do obozu koncentracyjnego Neuengamme, gdzie otrzymała numer 4570.
Dzięki pomocy hrabiego Folke Bernadotte i Szwedzkiego Czerwonego Krzyża została uratowana wiosną 1945 r. i przewieziona do Szwecji, skąd 11 października 1945 r. wróciła do Polski. Została pochowana na cmentarzu Najświętszej Rodziny w Zakopanem.
Pierścionek wraz z innymi depozytami więźniów został odnaleziony przez aliantów w kryjówce przygotowanej przez Niemców w pubie w Lunden. Depozyty były po wojnie przekazywane kolejnym instytucjom z zadaniem odnalezienia prawowitych właścicieli lub ich krewnych oraz zwrotu. Ostatnią instytucją, której powierzono to zadanie, była Międzynarodowa Służba Poszukiwań, czyli Arolsen Archives.
Siła wolontariuszy
Sercem kampanii #StolenMemory są wolontariusze. To dzięki ich pracy i zaangażowaniu odnajdywane są kolejne rodziny. W akcję angażują się zarówno osoby prywatne, jak i szkoły (w ramach projektów edukacyjnych realizowanych z archiwum), instytucje czy media.
Wnuczkę Karoliny Sitek odnalazła wolontariuszka Elżbieta Koczar z Miejskiego Ośrodka Kultury w Żorach (wcześniej doprowadziła do zwrotu pamiątek Wilhelma Winklera i Jana Gaszczyka). Na grobie Karoliny Sitek w Zakopanem zostawiła kartkę z informacją, że zachował się depozyt z czasu II wojny światowej i prosi o kontakt. Wnuczka, która odwiedziła grób, zobaczyła tę informację i nawiązała kontakt z wolontariuszką, a następnie z Arolsen Archives.
Wystawa i strona internetowa
Kampanii #StolenMemory towarzyszą wystawy objazdowe zrealizowane w morskich kontenerach. Ekspozycje te odwiedzają miasta w Polsce, Niemczech, Francji i Belgii. Wystawa objazdowa w Polsce jest wspierana przez ministerstwa spraw zagranicznych Niemiec i USA.
Przygotowana została również strona internetowa kampanii (stolenmemory.org/pl), która oferuje ciekawe spojrzenie: krótkie, animowane filmy z uzupełniającymi je historiami multimedialnymi opowiadają o poszczególnych formach prześladowań. Materiały te zostały opracowane z myślą o młodzieży. Na stronie internetowej dostępne są również do bezpłatnego pobrania obszerne materiały edukacyjne, które mogą być wykorzystane przez szkoły i instytucje w kontekście wystawy objazdowej lub całkowicie niezależnie od ekspozycji.
Link do strony internetowej kampanii #StolenMemory:
(APM)