150. rocznica urodzin gen. bryg. Andrzeja Galicy
W dniu dzisiejszym przypada 150. rocznica urodzin gen. bryg. Andrzeja Galicy. Z tej okazji delegacja Urzędu Miasta Zakopane w składzie: Sekretarz Miasta Zakopane Grzegorz Cisło, Pełnomocnik Burmistrza Zakopanego ds. współpracy z 21. Brygadą Strzelców Podhalańskich Anna Łapsa oraz główny specjalista ds. zarządzania kryzysowego, ochrony ludności i spraw obronnych Arkadiusz Godula złożyła okolicznościową wiązankę na grobie Generała w Kwaterze Legionowej na Nowym Cmentarzu.
Twórca formacji Strzelców Podhalańskich i Patron 5 Batalionu Strzelców Podhalańskich w Przemyślu urodził się w 27.11.1873 r. w Białym Dunajcu. Po ukończeniu szkoły średniej, studiował na politechnikach we Lwowie i Wiedniu, gdzie uzyskał stopień inżyniera w specjalności budowa dróg i mostów. W tym okresie działał też w Związku Strzeleckim. Brał czynny udział w organizacji Drużyn Podhalańskich. Po wybuchu I wojny światowej wstąpił do Legionów Polskich, gdzie cieszył się uznaniem ze względu na posiadany talent dowódczy, zdolności organizatorskie i odwagę. W pierwszych dniach po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został skierowany na Podhale z zadaniem zorganizowania brygady wojsk nie tyle góralskich, co górskich, które chroniłyby i zabezpieczały region podhalański oraz całą południową granice Państwa. Organizując Dywizję Górską płk Galica zdołał sformować 4 pułki strzelców podhalańskich. Został mianowany generałem brygady.
W czasie wojny polsko - bolszewickiej, dowodzona przez gen. Galicę dywizja pozostała w składzie 4 Armii Frontu Środkowego i wzięła udział w kontruderzeniu znad Wieprza.
Twórca formacji Podhalańskich, gen. Galica włożył wiele serca i wysiłku w realizację idei, którą był zafascynowany, a mianowicie żeby ziemie górskie Rzeczypospolitej miały nie tylko swoje dywizje, ale także aby pułki stacjonujące w Karpatach i Beskidach, wyróżniały się nie tylko doborowym składem ludzkim, ale i umundurowaniem o charakterze regionalnym. Odrębne mundury Podhalan, które Galica samowolnie wprowadził w 1919 r., zyskały aprobatę ówczesnego Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego, w praktyce jednak pojawiły się znaczne trudności ze strony Ministerstwa Spraw Wojskowych. Batalię tę wygrał Galica ostatecznie w 1930 r.
Trzeba podkreślić, że to nie tylko sentyment regionalny kierował gen. Galicą w jego walce o odrębne stroje dla żołnierzy z gór. Widział on w tym bowiem głębszy sens. Jak sam mówił „... Na tych rodzimych cechach wytworzyłem w formacjach podhalańskich to, co po francusku nazywa się: esprit du corps. Takie rodzime cechy powinno się w wojsku pielęgnować, bo to się w ciężkich chwilach w boju opłaca. Poza tym wytwarzają one kulturę nie narzuconą, opierającą się na wszelakiej niwelacji, wytwarzają miłość rodzimej ziemi, miłość Ojczyzny ...”. Znane było także powiedzenie Galicy, że „... piórko przy kapeluszu jest dla strzelca podhalańskiego drugim bagnetem ...”.
Zmarł w dniu 6.06.1945 r. w Majdanie. Pochowany został w dniu 10.06.1945 r. na cmentarzu w Bączkowicach. W 1973 roku, staraniem rodziny, Związku Podhalan i weteranów piechoty górskiej szczątki generała Galicy zostały ekshumowane i pochowane we wspólnej mogile legionistów na cmentarzu parafialnym z Zakopanem.
Źródło: 21 Brygada Strzelców Podhalańskich, Anna Łapsfot. MG
