Na obszarach Natura 2000 najważniejsza jest przyroda, stąd zabronione jest podejmowanie działań mogących zarówno w sposób znaczny przekształcić siedliska przyrodnicze jak i niekorzystnie wpłynąć na występujące tu chronione gatunki. Zapis ten w praktyce oznacza, że wiele inwestycji może być podejmowanych, o ile uwzględnia się interes przyrody. A zatem nie ma przeszkód by w danym miejscu powstała np. droga – rzecz jasna jej przebieg nie powinien kolidować z ideą ochrony – czyli np. nie powinna ona przebiegać przez cenne siedlisko na którym występuje jakiś rzadki gatunek. W szczególnych przypadkach, o ile dane przedsięwzięcie ma nadrzędne znaczenie dla interesu publicznego i nie posiada alternatywnych rozwiązań możliwa jest inwestycja mająca negatywny wpływ na dane siedlisko przyrodnicze lub zamieszkujące je gatunki. Jednak w takich wypadkach konieczne jest zastosowanie środków kompensujących szkody poniesione przez przyrodę. Zarówno zakres, miejsce jak i termin oraz sposób wykonania kompensacji ustala osoba udzielająca zgody na daną inwestycję (najczęściej wojewoda) natomiast za jej realizację odpowiada inwestor, który również ponosi jej koszty.
Jednak obok ograniczeń, osoby mieszkające na obszarach natura 2000 mogą liczyć na wiele korzyści. Obszary takie jako zdrowe i ekologiczne mogą być źródłem niemałych dochodów z rolnictwa ekologicznego – szczególnie że w ostatnich latach panuje swoista moda na ekologię i konsumenci coraz chętniej wybierają produkty zdrowe. Lokalna społeczność może tez czerpać korzyści z agroturystyki – zwiedzanie cennych przyrodniczo obszarów czy też możliwość spotkania z rzadkimi zwierzętami jest magnesem który przyciąga coraz więcej turystów. Oczywiście taki region powinien być odpowiednio wypromowany, jednak tego typu "ekologiczna etykieta" znacznie to ułatwia – wiadomo wszak, że obszary natura 2000 ustalane są wyłącznie w oparciu o ich realna wartość przyrodniczą.
Oczywiście na terenach Natura 2000 możliwa jest działalność rolnicza i tak np. wykaszanie łąk jest dozwolone, musi jednak przebiegać w odpowiednich terminach, np. po 15 lipca z uwagi na ochronę ptaków gniazdujących. Wykaszanie łąk jest zresztą jednym z elementów ochrony czynnej, pomagających w utrzymaniu danego siedlisko w pożądanej formie – a zatem często organy zajmujące się ochroną przyrody (np. zarząd parku narodowego) chętnie oddają rolnikom w dzierżawę dane grunty. Oczywiście zabiegi tam wykonywane muszą przebiegać w odpowiednich terminach, jednak rolnik czerpie korzyści z użytkowania gruntów chronionych. Na wielu takich terenach wskazany jest np. ekstensywny wypas, co więcej rolnicy hodujący rodzime rasy mogą liczyć na dotacje w ramach różnych programów zachowawczych tych ras. Wreszcie w ramach dopłat z programu rolnośrodowiskowego rolnicy gospodarujący na terenach Natura 2000 mogą liczyć na dopłaty o około 20% wyższe niż ich koledzy nie mieszkający na tych obszarach. O ile przestrzegane są optymalne terminy prac polowych unijne dopłaty nie są wcale małe – np. na ochronę siedlisk lęgowych ptaków to 1370 zł/ha rocznie. Osoby mieszkające na obszarach Natura 2000 mogą też liczyć np. na dotacje na budowę sieci kanalizacyjnej i to nawet w wypadkach gdy wskaźnik koncentracji jest mniejszy niż 120 osób/km sieci.
Źródło: http://srodowisko.ekologia.pl/