Projekt pt.: „Wdrożenie Programu ochrony powietrza w Gminie Miasto Zakopane”, współfinansowany w ramach Programu: Fundusze Europejskie dla Małopolski 2021-2027, Działania: Wdrażanie Programu ochrony powietrza, przy wsparciu finansowym Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.
Wartość dofinansowania: 415 634,96 PLN
Wydatki ogółem: 488 982,31 PLN
Fundusze Europejskie dla Małopolski 2021-2027 - EKODORADCA
Data zakończenia realizacji projektu: 2026-12-31
Numer naboru: FEMP.02.05-IZ.00-003/23A
Priorytet: Fundusze europejskie dla środowiska
Działanie: Wdrażanie Programu ochrony powietrza
Fundusz: Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego
Cele projektu
Celem projektu jest realizacja założeń Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego poprzez utworzenie punktu obsługi mieszkańców oraz zatrudnienie ekodoradcy. W ramach projektu zatrudniony zostanie ekodoradca w wymiarze 1 pełnego etatu na 36 miesięcy, prowadzone będą lokalne akcje informacyjno-edukacyjne w zakresie ochrony klimatu, poprawy jakości powietrza i wdrażania uchwał antysmogowych dedykowanych dla każdej grupy społecznej. W każdym roku zorganizowane zostaną minimum 4 akcje informacyjno-edukacyjne odbywające się w trakcie eventów organizowanych przez Urząd Miasta Zakopane dla mieszkańców gminy, spotkań z mieszkańcami itp. Podczas tych wydarzeń działać będzie specjalne stoisko z materiałami służącymi podnoszeniu świadomości ekologicznej mieszkańców, poświęcone tematyce ochrony powietrza, klimatu w gminie, programom wsparcia dostępnym na likwidację niskiej emisji, wykorzystaniu OZE. itp., tak aby każdy mógł indywidualnie podejmować kroki mające na celu poprawę stanu środowiska. Ponadto, każdego roku zorganizowane zostaną minimum 2 spotkania z grupami opiniotwórczymi takimi jak Ochotnicza Straż Pożarna, proboszczowie parafii zakopiańskich, dyrektorowie i nauczyciele zakopiańskich placówek oświaty, przedstawiciele Tatrzańskiego Parku Narodowego itp. Do zadań ekodoradcy należeć będzie prowadzenie działań doradczych i informacyjno-edukacyjnych w zakresie OZE, efektywności energetycznej, źródeł ogrzewania, dostępnych programów dotacyjnych, uchwały antysmogowej, instruktaż/pomoc dla mieszkańców w wypełnianiu wniosków o dofinansowanie i ich rozliczaniu (w szczególności dla osób wykluczonych). Rozwinięciem tych działań będzie: koordynowanie realizacji przyjętej strategii ochrony powietrza (Program ochrony powietrza dla województwa małopolskiego), aby zapewnić trwałość i efektywność prowadzonych działań; prowadzenie kampanii informacyjno-edukacyjnych wśród członków lokalnych społeczności, aktywizacja środowisk opiniotwórczych oraz bezpośredni przekaz do mieszkańców miasta, świadczenie pomocy osobom znajdującym się w trudnej sytuacji materialnej w uzyskaniu dofinansowania do inwestycji w poprawę efektywności energetycznej budynków mieszkalnych oraz poprzez edukację w zakresie oszczędności energii; pozyskiwanie środków zewnętrznych na rzecz gminy, które następnie wykorzystane zostaną na inicjatywy dla poprawy jakości powietrza; zachęcanie mieszkańców do korzystania z dostępnych instrumentów finansowych umożliwiających wymianę nieefektywnych kotłów grzewczych lub przeprowadzenia termomodernizacji budynków mieszkalnych; bezpośrednia pomoc doradcza dla mieszkańców w zakresie wymiany źródła c.o. i c.w.u. oraz modernizacji energetycznej budynku; aktualizacja bazy CEEB na podstawie danych przekazywanych przez właścicieli i zarządców budynków.
W ramach zadania prowadzony będzie punkt obsługi mieszkańców gminy ds. edukacji ekologicznej, doradztwa energetycznego, programów dotacyjnych itp., który otwarty będzie co najmniej 96 godzin w miesiącu, 1 ustalony dzień w tygodniu przez co najmniej 8 godzin zegarowych. Punkt spełniać będzie wymogi przepisów BHP oraz zapisy ustawy o zapewnieniu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami, posiadał będzie powierzchnię umożliwiającą właściwe wykonywanie usług oraz miejsce do ekspozycji materiałów informacyjnych i promocyjnych. Punkt zlokalizowany zostanie w siedzibie (budynku) gminy pod adresem ul. Tadeusza Kościuszki 13, 34-500 Zakopane. Ponadto, w ramach projektu planowana jest także adaptacja pomieszczenia na punkt obsługi mieszkańców w gminie i pokrycie kosztów wyposażenia tj. m.in. umeblowanie, zakup sprzętu komputerowego.
Kto jest odbiorcą projektu?
Projekt jest ukierunkowany na korzyści dla mieszkańców Gminy Miasto Zakopane. Obecnie na jej terenie według danych pochodzących z gminnej ewidencji ludności zameldowanych jest 25 489 osób. Głównym źródłem utrzymania dla mieszkańców Zakopanego jest branża turystyczna i powiązane z nią usługi. Należy jednak zaznaczyć, iż wzmożony ruch turystyczny w regionie generuje również dodatkowe zagrożenia dla stanu środowiska, dlatego niezbędna jest działalność ekodoradcy w gminie i jej udział w projekcie, który ma na celu m.in. poprawę jakości życia i środowiska wszystkich mieszkańców poprzez dostarczanie wsparcia, informacji i edukacji ekologicznej. Ekodoradca będzie kluczowym członkiem projektu, pełniącym funkcję doradczą i informacyjną dla lokalnej społeczności. Usługi i porady w zakresie ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju dostępne będą dla wszystkich chętnych mieszkańców miasta, którzy jako odbiorcy projektu będą czerpać z niego wiele korzyści. Dzięki wsparciu ekodoradcy, mieszkańcy będą mieli możliwość skorzystania z programów finansowych
i dotacji, które pomogą im w modernizacji posiadanych systemów grzewczych. Działania te wpłyną na poprawę efektywności energetycznej w ich domach, co z kolei przyczyni się do zmniejszenia negatywnego wpływu na środowisko i jakość powietrza w regionie. Projekt odpowie też na potrzeby osób o niskim statusie materialnym, które mają trudności w opłacaniu rachunków za energię. Działania projektu mają na celu wsparcie tych grup mieszkańców. Odbiorcami projektu będą również lokalne instytucje, takie jak szkoły, przedszkola, urzędy
i centra kultury. Ekodoradca będzie prowadził działania edukacyjne i informacyjne w tych miejscach, aby zwiększyć świadomość ekologiczną wśród pracowników i gości wspomnianych instytucji. Projekty edukacyjne skierowane do instytucji edukacyjnych mają potencjał długoterminowy w kształtowaniu proekologicznych nawyków wśród uczniów. Zróżnicowanie wiekowe będzie wymagało natomiast dostosowania działań edukacyjnych do różnych grup wiekowych. Efektem udziału mieszkańców Miasta Zakopane w projekcie będzie poprawa jakości powietrza gminy i regionu poprzez redukcję emisji szkodliwych substancji do atmosfery, co pozwoli podnieść komfort życia mieszkańców oraz turystów licznie odwiedzających Zakopane, które jest jedną z głównych destynacji turystycznych w Polsce.
