Gen. bryg. Andrzej Galica – twórca polskich wojsk górskich
Inicjator i twórca wojsk podhalańskich, Patron 5 Batalionu Strzelców Podhalańskich urodził się 27 listopada 1873 r. w Białym Dunajcu. Po ukończeniu szkoły średniej, studiował na politechnikach we Lwowie i Wiedniu, gdzie uzyskał stopień inżyniera w specjalności budowa dróg i mostów. W tym okresie działał też w Związku Strzeleckim. Działalność w Związku Strzeleckim zetknęła Galicę bezpośrednio z Józefem
Piłsudskim, którego gorącym i oddanym zwolennikiem pozostał do końca życia. Był także uzdolnionym literatem, razem z Władysławem Orkanem i innymi tworzył tzw. szkołę podhalańską. Równolegle ze swoją działalnością w Związku Strzeleckim na terenie krakowskim, Galica angażował się całym sercem w regionalnym ruchu podhalańskim. Odbywające się od 1911 r. coroczne Zjazdy Podhalan /później nazwane Zjazdami Związku Podhalan/ znalazły w nim żarliwego uczestnika, a sama idea łączenia się Podhalan w jedną wielką rodzinę, kultywującą kulturę regionalną i dbającą o dobro góralskiej wspólnoty stała się prawdziwą pasją jego życia. Dostrzegał również konieczność przygotowania mieszkańców Podhala do zbrojnej konfrontacji, dlatego też brał czynny udział w organizacji Drużyn Podhalańskich.
Po wybuchu I wojny światowej wstąpił do Legionów Polskich, gdzie cieszył się uznaniem ze względu na posiadany talent dowódczy, zdolności organizatorskie i odwagę. Po zawarciu pokoju brzeskiego i przejściu Legionów na stronę rosyjską, Galica wraz z innymi oficerami znajdującymi się w obozie w Bolechowie został internowany przez władze austriackie. W październiku 1918 r. został zwolniony i wcielony do armii austriackiej. Galica powrócił do Krakowa, gdzie otrzymał stopień pułkownika. Już w pierwszych dniach niepodległości skierowany został na ukochane Podhale. Zadaniem jakie przed nim postawiono było sformowanie pułków podhalańskich w ramach Podhalańskiego Okręgu Wojskowego. Jego zamiarem było zorganizowanie brygady wojsk nie tyle góralskich, co górskich, które chroniłyby i zabezpieczały region podhalański oraz całą południową granice Państwa. Autorytet, jaki posiadał płk Galica wśród mieszkańców Podhala, a także udzielenie mu pełnego poparcia przez działaczy Związku Podhalan, sprawiły że akcja agitacyjno – werbunkowa szybko zaczęła przynosić efekty. Związek wezwał bowiem ludność tego regionu by przy tworzeniu siły zbrojnej Podhala wspomagali co sił zamiary komendanta Galicy „Tak, by nie tylko brygada, ale cała dywizja podhalańska powstać”. Organizując Dywizję Górską płk Galica zdołał sformować 4 pułki strzelców podhalańskich. Został mianowany generałem brygady.
W czasie wojny polsko - bolszewickiej, dowodzona przez gen. Galicę dywizja pozostała w składzie 4 Armii Frontu Środkowego i wzięła udział w kontruderzeniu znad Wieprza. Z powodzeniem prowadziła walki pod Kockiem, Łukowem, Siedlicami i na ziemi nowogródzkiej.
Po rozejmie polsko - radzieckim, gen. Galica został skierowany do Bielska, gdzie rozpoczął się nowy okres działalności generała, wypełniony w połowie służbą w wojsku, a w drugiej połowie służbą w cywilu. Aż do 1931 r., do którego pozostawał w wojsku w służbie czynnej. Obok pracy organizatorskiej gen. Galica doskonalił swą wiedzę wojskową. W 1931 r., mając 58 lat, gen. bryg. Andrzej Galica został przeniesiony w stan spoczynku.
Po zakończeniu kariery wojskowej Galica poświęcał się jeszcze w życiu publicznym. W 1928 r. został posłem z okręgu podhalańskiego, a w 1930 r. z okręgu przemyskiego.
Po przejściu z wojska do cywila Galica uruchomił w Warszawie biuro miernicze, a jednocześnie nabył mały folwark w Majdanie /pow. Piotrków Trybunalski/ gdzie osiadł wraz z żoną i prowadził gospodarstwo rolne. We wrześniu 1939 r. synowie Galicy: ułan Adam Galica i major Władysław Galica bili się z Niemcami. Sam generał zwracał się o przydział na front a nie otrzymawszy go udał się na wschód bezskutecznie poszukując władz wojskowych. W czasie okupacji generał przebywał najczęściej w Warszawie, ukrywając się pod pseudonimem Tatarczyk Podlipowski.
Powstanie Warszawskie zastało generała w Warszawie. W dniu 1.09.44 r. został wraz z bliskimi ujęty przez Niemców i przewieziony do Pruszkowa, a następnie jako za stary na roboty w Niemczech, zwolniony. Wkrótce powrócił do swego Majdanu, gdzie jego stan zdrowia coraz bardziej się pogarszał. Zmarł w dniu 6.06.1945 r. w Majdanie. Pochowany został w dniu 10.06.1945 r. na cmentarzu w Bączkowicach /pow. Piotrków Trybunalski/. W pogrzebie wzięły udział wielotysięczne rzesze mieszkańców ziemi piotrkowskiej. Pododdział WP oddał honory wojskowe.
W 1973 roku, staraniem rodziny, Związku Podhalan i weteranów piechoty górskiej szczątki generała Galicy zostały ekshumowane i pochowane we wspólnej mogile legionistów na Nowym Cmentarzu z Zakopanem.
Gen. bryg. Andrzej Galica był odznaczony: Krzyżem Virtuti Militari V klasy, Orderem Polonia Restituta, Krzyżem Walecznych - 3 krotnie, Krzyżem Niepodległości oraz Legią Honorową.
Gen. bryg. Mieczysław Boruta – Spiechowicz – niezłomny generał
Patron 21 Brygady Strzelców Podhalańskich urodził się 20 lutego 1894 r. W swojej drodze życiowej był żołnierzem trzech wojen, a nawet czterech wliczając wojnę polsko-ukraińską znaną jako obrona Lwowa. Był więźniem siedmiu więzień i celem pięciu zamachów na swoje życie. Przede wszystkim jednak był symbolem patriotyzmu i trwałości idei niepodległego państwa polskiego.
Był jednym z najbarwniejszych dowódców polskiego wojska. W młodości związał się z polskim ruchem skautowym. Miał piękną kartę z czasów pierwszej wojny światowej. Kilkakrotnie ranny, bił się kolejno z wojskami wszystkich trzech zaborców. Brał udział w bitwie pod Rarańczą, za którą awansowano go do stopnia kapitana. Jako podkomendny gen. Hallera wziął udział w bitwie pod Kaniowem. Od listopada 1918 r. służył w odrodzonym Wojsku Polskim. Bronił Lwowa przed Ukraińcami.
W wojnie polsko-rosyjskiej w randze majora walczył na froncie galicyjskim. Niestety po zdobyciu Kamieńca Podolskiego i Baru zachorował na tyfus. Po wojnie 1920 roku był wyróżniającym się oficerem piechoty. Po przewrocie majowym, pozytywnie zweryfikowany otrzymał awans na pierwszego oficera sztabu Głównego Inspektoratu Sił Zbrojnych. Od 1934 r. był dowódcą 22 Dywizji Piechoty Górskiej w Przemyślu. Nominację generalską otrzymał w 1936 r.
W wojnie obronnej 1939 r., w ramach armii Kraków dowodził grupą operacyjną Bielsko, później Boruta. 20 września trafił do obozu jenieckiego skąd zbiegł do Lwowa, gdzie prowadził pracę konspiracyjną. Aresztowany przez NKWD w listopadzie. Przetrzymywano go między innymi w okrytej ponurą sławą katowni na Łubiance w Moskwie. Zwolniony na mocy porozumienia Sikorski–Majski. Od 1942 r. do końca wojny stał na czele dowództwa I Korpusu Pancerno-Motorowego w Szkocji.
W grudniu 1945 r. powrócił do kraju na stanowisko następcy szefa Departamentu Piechoty i Kawalerii Ministerstwa Obrony Narodowej. W czerwcu 1946 po konflikcie z gen. Świerczewskim odszedł w wieku 52 lat na własną prośbę do rezerwy. Osiedlił się i prowadził gospodarstwo rolne w Skolwinie pod Szczecinem. Próbował włączyć się w życie polityczne zostając tam radnym Miejskiej Rady Narodowej. W 1964 r. przeniósł się na stałe do Zakopanego. Poświęcał się działalności kombatanckiej i społecznej. Opiekował się grobami i pomnikami poległych żołnierzy. Zaangażował się w konserwację cmentarza Orląt we Lwowie.
W 1976 r., po przyznaniu przez władze PRL Virtuti Militari I klasy Leonidowi Breżniewowi, w proteście zorganizował na Jasnej Górze składanie Virtuti Militari przez przedwojennych kawalerów tego orderu. Znalazł się wśród współtwórców ROPCiO. W 1980 r. poparł ideę Solidarności. W 1981 r. wygłosił płomienne przemówienie na I Krajowym Zjeździe Delegatów NSZZ „Solidarność”. Zmarł jako najstarszy rangą w kraju oficer II Rzeczpospolitej w wieku 91 lat, 13 października 1985 r. w Zakopanem i tutaj został pochowany. Kawaler orderu Virtuti Militari, odznaczony orderem Polonia Restituta i siedmiokrotnie Krzyżem Walecznym.
W jego życiorysie jak w soczewce skupia się walka Polski o wolność w XX wieku. Legiony Polskie, obrona Lwowa, rok 1920 - wojna z bolszewikami, kampania wrześniowa 1939 r., sowieckie łagry i więzienia, Armia Polska na wschodzie, Korpus Pancerno-Motorowy w Szkocji wreszcie I Zjazd Solidarności - wszystkie te wydarzenia były ważnymi momentami dla polskiej niepodległości, z której dzisiaj możemy się cieszyć.